Projekt „Modernizacja gospodarki cieplnej Pocysterskiego Zespołu Klasztorno-Pałacowego w Rudach” dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach oraz Fundacji Ekofundusz. 

Celem inwestycji było ekologiczne i kompleksowe rozwiązanie ogrzewania obiektu i przygotowania ciepłej wody użytkowej przy użyciu odnawialnych źródeł energii oraz zwiększenie ochrony cieplnej budynków dla zachowania czystości środowiska i mikroklimatu wewnątrz zabytkowego Pocysterskiego Zespołu Klasztorno-Pałacowego w Rudach oraz jego otoczenia.

Kompleksy leśne położone wokół Rud i Park Krajobrazowy „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich” otoczone są przez cztery ośrodki przemysłowe, które w istotny sposób wpływają na ich degradację. Osłabione drzewa tracą odporność, przez co narażone są na ataki szkodników oraz pleśni. Podstawowymi zagrożeniami przyrody są przede wszystkim pyły i gazy przemysłowe oraz odwodnienie części terenu przez lej depresyjny kopalni piasku podsadzkowego. Dużym źródłem zanieczyszczeń są także domowe kotłownie opalane węglem.

Modernizacja gospodarki cieplnej w Pocysterskim Zespole Klasztorno-Pałacowym obejmowała wszystkie elementy tej gospodarki. Modernizacji podlegało źródło ciepła, sieci przesyłowe oraz instalacje ogrzewcze. Całość została wyposażona w automatykę sterującą zarówno produkcją ciepła jak i jego dostawą. Budynki zespołu zostały również ocieplone w zakresie w jakim jest to możliwe, jak również została przeprowadzona wymiana stolarki okiennej i drzwiowej.

Projekt pn. „Modernizacja gospodarki cieplnej Pocysterskiego Zespołu Klasztorno – Pałacowego w Rudach” został sfinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach ze środków Fundacji Ekofundusz z siedzibą w Warszawie, jak również ze środków własnych Diecezji Gliwickiej.

Diecezja Gliwicka za realizację projektu „Modernizacja gospodarki cieplnej Pocysterskiego Zespołu Klasztorno – Pałacowego w Rudach” została odzanczona nagrodą SOLIDNY EKOPARTNER.

 W wyniku realizacji projektu pn. „Modernizacja gospodarki cieplnej Pocysterskiego Zespołu Klasztorno – Pałacowego w Rudach” wykonano następujący zakres prac:

• źródło ciepła– w obiekcie zamontowano pompy ciepła o łącznej mocy 475,3 kW wspomagane przez układ kolektorów słonecznych. Pompy ciepła wraz ze zbiornikami i armaturą zostały zlokalizowane w piwnicy. Dolnym źródłem dla pomp ciepła jest pionowy kolektor gruntowy umieszczony w najbliższym otoczeniu Zespołu Klasztorno – Pałacowego w Rudach. Płaskie kolektory słoneczne zostały natomiast umieszczone na wystawionym na południe dachu klasztoru. Bateria kolektorów słonecznych służy głównie do podgrzewania ciepłej wody użytkowej. Kolektory słoneczne wspomagają także pompę ciepła, a w okresie dużego nasłonecznienia nadmiar ciepła będzie akumulowany w ziemi poprzez pionowy kolektor gruntowy. Źródło ciepła jest wyposażone w automatyczny pogodowy układ regulacji i temperatury ogrzewania z programatorem czasowym umożliwiającym nocne i tygodniowe osłabienie ogrzewania,
• przyłącze elektroenergetyczne – dla zasilania pomp ciepła w energię elektryczną zostało wybudowane nowe przyłącze elektroenergetyczne,
• zewnętrzne sieci cieplne– ciepło jest przesyłane do poszczególnych części obiektu za pomocą niskoparametrowej sieci cieplnej z rur preizolowanych ułożonych w ziemi, oraz w budynkach,
• ogrzewanie podłogowe– wewnątrz Zespołu Klasztorno-Pałacowego w Rudach wykonano ogrzewanie podłogowe z dodatkiem niewielkiej ilości grzejników c.o. oraz nagrzewnic powietrza w tych miejscach, w których ogrzewanie podłogowe nie zapewniało właściwej temperatury w pomieszczeniu. Instalacja ogrzewania została wyposażona w układy automatycznej regulacji (zawory termostatyczne i programowalne sterowniki pogodowe dla poszczególnych grup pomieszczeń umożliwiające regulację ilości ciepła),
• ogrzewanie powietrzne kościoła – w budynku kościoła zastosowano wodne wentylatorowe nagrzewnice powietrza w miejsce istniejących pieców węglowych,
• instalacja ciepłej wody użytkowej– ciepła woda użytkowa jest przygotowywana w źródle ciepła i poprzez centralną instalację wyposażoną w cyrkulację dostarczana do punktów poboru. Instalacja c.w.u. została wyposażona w układ automatycznej regulacji temperatury z rogramowalnym sterownikiem czasowym. W budynkach zainstalowano termostatyczne zawory na rurociągach cyrkulacji c.w.u. aby ograniczyć straty ciepła. Ciepła woda jest dostarczana do poszczególnych części Pocysterskiego Zespołu Klasztorno-Pałacowego za pomocą sieci cieplnej preizolowanej,
• docieplenie ścian i stropów przy pomocy wełny mineralnej – mając na celu zmniejszenie strat ciepła – stropy nad ostatnią kondygnacją (na poddaszach) oraz ścianki wewnętrzne na poddaszach użytkowych zostały ocieplone,
• stolarka okienna i drzwiowa.

Jako źródło ciepła wybrano pompy ciepła, ponieważ do Rud do chwili obecnej nie doprowadzono gazu ziemnego, a inne paliwa ekologiczne wymagają magazynów lub zbiorników, których nie da się ulokować w obiekcie zabytkowym ani też w zabytkowym otoczeniu (park pałacowy i Park Krajobrazowy). Ogrzewanie podłogowe wybrano dla ogrzewania pomieszczeń ze względu na fakt, że jest to ogrzewanie niskotemperaturowe, czyli najlepiej współpracujące w pompą ciepła (wyższa sprawność układu), ponadto w zabytkowych wnętrzach trudno jest umieścić tradycyjne grzejniki.