O Zespole > Wirydarz - ogród
Praca i wypoczynek
Krużganek, – po łacinie claustrum – „otoczone, objęte, zamknięte”. Od tego słowa wywodzi się „klauzura” jako część klasztoru, do której dostęp mają tylko członkowie wspólnoty zakonnej. Krużganek był nie tylko miejscem faworyzowanym przez czytelnikow, lecz również pewnym rodzajem skrzyżowania codziennych dróg braci zakonnych. Jednakże jego forma i znaczenie z krzyżem Chrystusa ma niewiele wspólnego. Krużganki są raczej rodzajem połączenia pomiędzy poszczególnymi budynkami klasztornymi, ustawionymi wzdłuż krużganków jak np. refektarz (sala jadalna), dormitorium (sypialnia), izba w której się mnisi ogrzewali oraz kapitularz - sala zebrań kapituły. Stąd brały początek świąteczne procesje, stąd prowadziła również droga braci zakonnych z dormitorium do kościoła, miejsca nocnych modlitw tzw. godzinek.
W czasie wykopalisk archeologicznych w Yorkshire znaleziono w krużgankach klasztornych guziki, igły i naparstek, co oznacza, że wykonywano tam drobne prace ręczne jak np. szycie.
Pisarze przenosili ze skryptorium do krużganków świeżo zapisane karty pergaminu, żeby je tam wysuszyć, często również poświęcali się swojej pracy na lepiej oświetlonym dziedzińcu. Z relacji mnicha cysterskiego Bernardina Schellenbergera wynika, że zakonnicy raz w roku zwolnieni byli z przysięgi milczenia na rzecz tzw. „rekreacji”. W tym celu spotykali się w krużgankach, gdzie mieli możliwość wymiany poglądów, swobodnych rozmów i spacerów w ogrodzie. Pewna stara fotografia z południowo-afrykańskiego klasztoru Cystersów Marianhill pokazuje zakonników i nowicjuszy w krużganku ich klasztoru zagłębionych w rozmowy i dyskusje.
